SOBA: Een schot in de roos

In gesprek met Annemarie Ditzel over de beginjaren van SOBA

SOBA bestaat op 12 juni 35 jaar! SOBA, Security Opleiding Brand en Advisering, werd in 1990 door Rob Ditzel opgericht. Maar wie is Rob en waarom richtte hij toentertijd SOBA op? Rob is helaas al in januari 2011 overleden. In een gesprek met zijn vrouw Annemarie horen we meer over het ontstaan en de eerste jaren van SOBA.

Rob Ditzel had van jongs af aan al interesse in techniek. Annemarie vertelt dat hij eerst de MTS heeft gedaan. “Hij wilde daarna nog heel graag de HTS doen, maar je moest in die tijd ook nog in dienst. En daarna nog de HTS, dan ben je zo 4-5 jaar verder. Dat vond hij te lang duren. Toen heeft hij besloten bij de politie te gaan werken.” Rob begon bij de politie als agent, maar hij gaf meteen al aan dat hij graag naar de technische afdeling wilde. Na drie jaar ging hij bij de recherche werken en toen kreeg hij ook contact met de technische afdeling. “Fotografie, sporenonderzoek, ongevallen, dat soort dingen. Dat vond hij erg leuk om te doen.”
Later ging Rob Ditzel ook de beveiliging van politiebureaus en stadhuizen regelen. Hij reed dan met een collega samen de hele regio door. In die tijd, we hebben het over de 80-er jaren, werd ook het voorkomen van misdrijven belangrijker. De politie ontwikkelde daar een speciaal programma voor. Dat betekende dat hij bedrijven adviseerde hoe ze preventief dingen konden regelen om misdrijven te voorkomen.

Dat kan beter 
Annemarie vertelt dat hij in die tijd ook startte met lesgeven: “Rob gaf MBV-les bij
Kenteq - of eigenlijk al bij VeV (Voortgezette elektronische Vorming) in Nijkerk, de voorloper van Kenteq. Lesgeven vond hij heel mooi om te doen, maar Rob vond het lastig dat er soms met oud materiaal werd gewerkt. ‘Dat kan wel beter’, vond hij. En van verschillende kanten drongen mensen er op aan dat hij voor zichzelf moest beginnen: ‘Jij hebt veel meer in je mars, dat kan jij best’, werd door verschillende mensen gezegd.”

Computer als vergoeding
Op een gegeven moment kreeg Rob een opdracht bij TVM, de Transport Verzekerings Maatschappij – die openden in het noorden van het land een nieuwe locatie en ze vroegen hem het beveiligingsplan te maken. Rob stond niet te trappelen om de opdracht te doen, want eigenlijk was dat niet in zijn regio. Maar hij heeft het toch gedaan, tot volle tevredenheid van de opdrachtgever. Annemarie vertelt lachend: “Ze konden hem niet in cash betalen, dus ze vroegen: ‘Wat wil je als vergoeding: een reisje of iets anders?’ Toen zei Rob: ‘Ik wil voor me zelf beginnen, dus ik wil wel een computer ‘. En zo is het eigenlijk begonnen … we kregen een computer en printer. En in 1990 zijn we vanuit een slaapkamer gestart met SOBA.”

Naam en logo
Rob Ditzel heeft de naam SOBA bedacht. ‘Security Opleiding Brand en Advisering’, dat paste goed bij wat hij wilde doen. En hij geloofde vanaf het eerste moment dat het succesvol zou worden: ‘Het is een schot in de roos!’, zei hij dan. Over het logo vertelt Annemarie: “Onze jongste dochter Miriam bedacht het logo bij de naam: de O van SOBA werd de schietschijf met de roos.” Zo werden de naam en het logo bedacht, nu 35 jaar later nog steeds in gebruik.

Begonnen in slaapkamer
En hoe ging dat in het begin? Annemarie vertelt dat ze in 1990 vanuit een slaapkamer zijn begonnen met de MBV en TBV opleidingen: “Onze twee dochters woonden nog thuis, dus alleen de kleine slaapkamer was nog vrij. Later werd het de grote slaapkamer.
Rob vond dat ik maar wat cursussen moest volgen, dan kon ik hem helpen met de administratie. Ik had geen kaas gegeten van computers, was zelf opgeleid als medisch laborante en gestopt met werken toen we trouwden in 1969. Dus ik volgde een computercursus en zo kon ik hem helpen. In het begin heb ik heel wat lopen stoeien met Excel. Uren ben ik bezig geweest om de planning daar goed in te zetten. De lesstof en lesmappen maakten we ook zelf. In het begin was dat allemaal handwerk.”

Zekerheid
De opleidingen werden ingepland in het AC restaurant in De Meern. Dat was mooi centraal. Later kwamen daar ook Van der Valk Vught en Zwolle bij. En de Cantharel in Apeldoorn. Rob ging ’s avonds het hele land door voor de opleidingen,  maar overdag werkte hij gewoon nog voor de politie. Dat heeft hij tot zijn 55^e gedaan (2002). Ondanks dat het zo goed ging met SOBA, durfde hij niet te stoppen bij de politie. Dat was toch de zekerheid die hij wilde hebben, met de secundaire arbeidsvoorwaarden, pensioen, ziektekostenverzekering.

SOBA liep als een trein
“We zijn natuurlijk klein begonnen. En in het begin was het wel spannend of we een groep vol zouden krijgen, maar al snel
liep het heel goed. Dan hadden we drie groepen op een avond. Rob gaf zelf ook les, zeker op de startavond van een nieuwe reeks. En we hadden zo’n 12 docenten die voor ons werkten. Allemaal vanuit het netwerk van Rob natuurlijk. Begin 2000 stelde het ministerie vast dat je als technisch beveiligingsbedrijf verplicht MBV moet hebben. Daarna liep het helemaal als een trein.”

Goed samenwerken
Annemarie zorgde voor de planning en bemande de telefoon. Rob had als één van de eersten een mobiele telefoon, omdat hij bij de politie werkte. Dat was erg handig, want daardoor konden ze elkaar snel bereiken als het nodig was. Annemarie en Rob werkten dus altijd samen in het bedrijf: “Ik vond het erg leuk om te doen, natuurlijk ook omdat het zo goed ging. Op een gegeven moment waren de meiden het huis uit, dus we hadden alle ruimte om met het bedrijf bezig te zijn. En we konden heel goed samenwerken. Maar we konden ook ruziemaken hoor.”

Overname 
In 2007 werd Rob 60 jaar en toen vroegen de dochters of hij al eens over opvolging had nagedacht. Ze wilden het zelf niet overnemen. Dus gingen Rob en Annemarie op zoek: “We hebben toen verschillende gesprekken gevoerd. Armand was een logische keuze. Rob en Armand kenden elkaar al lang en Armand was ook docent bij ons voor MBV/TBV. Hij heeft SOBA in 2007 overgenomen. De afspraak was dat Rob nog drie jaar zou meedraaien in het bedrijf en dat heeft hij ook gedaan.” In het najaar van 2010 is Rob definitief gestopt bij SOBA. Helaas werd al snel daarna slokdarmkanker bij hem geconstateerd en in januari 2011 is hij overleden.

Echte familieman
Annemarie vertelt dat ze een druk, maar mooi leven samen hebben gehad: “Onze jongste dochter heeft 11 jaar op Gran Canaria gewoond. Daar kwamen we zeker 3-4 keer per jaar. Dat waren onze rustmomenten in de drukke tijd. Ik kon dat natuurlijk gewoon inplannen – dan zorgde ik ervoor dat Rob niet voor een groep hoefde te staan en dan konden we lekker een weekje weg. Dat was heerlijk. En Rob vond dat ook belangrijk. Het bedrijf was belangrijk, maar Rob was een echte familieman: zijn dochters kwamen op de eerste plaats.”

Mooie bak
Heeft Annemarie nog veel contact met mensen uit die tijd? “Twee docenten van ons, Gerard van Gelder en Theo Lonten, heb ik nog lang contact mee gehad en nog steeds. Ik herinner me een mooie bak van Gerard. Die belde me op een lesavond helemaal verbaasd op: ‘Ik sta hier in De Meern, maar er is niemand. Waar is iedereen?’. Ik riep: ‘Gerard, je moet in de Cantharel in Apeldoorn zijn vanavond!’. Hij zei: ‘Geef ze allemaal een extra kop koffie, ik kom eraan’. Ja, we hebben veel gelachen met die mannen.”

Bedrijf van mijn opa
Rob vond vooral het contact met de jongens mooi, zowel met de docenten als de deelnemers van de cursussen. Annemarie: “Ik denk dat, als hij nu naar beneden kijkt, hij erg tevreden zal zijn. Het gaat met het bedrijf heel goed, dat is toch mooi? En het gaat goed met ons gezin: met mij, de kinderen, kleinkinderen. Eén van de kleinkinderen, Fleur, doet nu de HBO-opleiding Security Management in Apeldoorn. Tijdens één van de lessen liet een docent een dia zien met daarop de verschillende vervolgopleidingen die je kunt volgen. Daar stond SOBA ook tussen. Fleur riep: ‘Dat is het bedrijf van mijn opa!’ Prachtig toch?”

-------------------------------------------------------------------------------------------

• Op de groto foto bovenaan v.l.n.r.: Ymke van Kersen (directeur SOBA), Annemarie Ditzel en Armand van Bercheyke (voormalig directeur SOBA) in april 2025
• Op de kleine foto uit 1990: Rob Ditzel
• Op de kleine foto uit 2007: Ondertekening van de overdracht met v.l.n.r. Rob, Annemarie en Armand